مدیریت بحران در کشور ترکیه
اتحادیة اروپایی در اوایل دهه 50 میلادی مابین شش کشور اروپایی تشکیل شد، در مدت کوتاهی براساس مسائل اقتصادی ـ تجاری پایه‌های خود را محکم کرد و با ایجاد نهادهای اصلی و همچنین افزایش همبستگی در بین اعضا و تشویق آنها به همکاریهای مشترک در میادین مختلف اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و اخیراً نظامی کوشیده است تا به آرمان اروپاییان در گذشته که همان ایجاد یک «ایالات متحده اروپا» می باشد، نزدیک شده و تشکیل دهد. این اتحادیه برای رسیدن به اهداف خود، به تدوین معاهدات بنیادین و ترسیم راهها و روشهای همکاری در بخشهای مختلف برای رسیدن به این همگرایی، پرداخته است.
موضوعی که در داخل و نیز خارج از اتحادیه نزد حقوقدانان حقوق عمومی مطرح می شود بحث ضرورت و یا عدم ضرورت وجود یک قانون اساسی مشترک برای اتحادیه و همچنین بررسی جایگاه آن بوده است. در واقع باید بیان کرد که شناسایی ضرورت وجود قانون اساسی از سوی اعضای اتحادیه خود نشان دهنده عزم جدی اروپاییان در ایجاد یک کشور فدرال و متحد خواهد بود تا صرف تشکیل یک سازمان منطقه‌ای بین‌المللی همانند آنچه امروزه در صحنه‌های بین‌المللی دیده می شود.
می توان گفت قانون اساسی اتحادیه اروپا که شامل حدود، آزادی ها و همچنین سایر حقوق شهروندان و کشورهای عضو این اتحادیه، هم اکنون در میان اعضای جدید و حتی قدیمی ها این اتحادیه در حال بحث و بررسی می باشد. این قانون که در 59 ماده و 14 بخش تعریف شده است، و در مقدمه خود، بر پیشینه افتخارآمیز کشورهای اروپایی و همچنین عزم آنها برای کنار گذاشتن اختلافات گذشته و همکاری بسیار نزدیک، در حرکت به سوی سرنوشتی مشترک، تاکید کرده است.
شعار اعضای اتحادیه اروپا
متحد در تنوع، شعار اتحادیه‌ی اروپا می باشد که اهداف و همچنین ارزش‌های خود را به واسطه‌ی آن نشان داده اند. متحد بودن در تنوع را می توان به این صورت معنا کرد که شهروندان اتحادیه‌ی اروپا امکان دارد، دارای فرهنگ یا زبان‌های مختلفی باشند اما در کنار یکدیگر قرار گرفته اند و صلح بین آنها همیشگی می باشد. داشتن زبان‌ها و یا فرهنگ‌های متنوع هیچ مشکلی ایجاد نخواهد کرد، برعکس، افراد با فرهنگ‌های مختلف می‌توانند چیزهای بیشتری از یکدیگر آموزش ببینند.
شیوه عملکرد و همچنین حوزه‌های مربوط به اتحادیه اروپا
اصلی‌ترین و می توان گفت، پایه‌ای‌ترین دلیل ایجاد این اتحادیه، ایجاد پیمان های اقتصادی می باشد. در حقیقت اتحادیه اروپا به دنبال ایجاد یک اتحاد اقتصادی بوده است که در کنار آن توانسته به این مهم دست پیدا کند. یکی از نشانه‌های بارز این اتحاد و موفقیت در این مسیر، ایجاد پول واحد و ارز بین‌المللی می باشد، از این رو می‌توان به راحتی بیان کرد که اصلی‌ترین حوزه عملکرد اتحادیه اروپا در زمینه اقتصاد و پیمان‌های اقتصادی همچون حذف گمرک و موارد این چنینی می باشد.
از دیگر دستاوردهای مهم این اتحادیه، در مورد رفت و آمد و دادن ویزا به مردم کشورهای خارج از اتحادیه اروپا می باشد، بر طبق توافقات کشورهای اتحادیه اروپا مردمان و همچنین تبعه‌های این کشورها بدون نیاز به ویزا توانایی این را دارند که بین کشورهای عضو، تردد آزاد انجام دهند.
از این رو هر کشوری که یک تبعه یا مهاجر را پذیرا باشد مسئولیت این تبعه با کشور پذیرنده خواهد بود. این یکی از موارد مهم در پیمان شنگن بوده است. در حوزه‌های سیاسی نیز اتحادیه اروپا بیکار نمانده است و بزرگ‌ترین تصمیم‌های اروپا و همچنین جهان در همین اتحادیه انجام گرفته است.
در این باره سه ویژگی برای این معاهدات می توان بیان کرد و آنها را به عنوان منشور اساسی اتحادیه اروپا مطرح کرد این سه ویژگی در ادامه بیان شده است.
- اصل حاکمیت قانون یکی از موارد تشکیل اتحادیه می باشد.
- ایجاد یک نظام حقوقی جدید
- حمایت از تمامی حقوق بشر و آزادی های بنیادین
تأثیرات عضویت در اتحادیه اروپا برای کشور ترکیه
می توان گفت، عضویت ترکیه در اتحادیه باعث ایجاد تحولات سیاسی، اقتصادی و همچنین اجتماعی در این کشور شده است که دسته ای به صورت مستقیم ایجاد می شود و دسته ای دیگر به پیروی از تحولات پدید می آید. در پی الحاق کشور ترکیه به اتحادیه اروپا، مزایای فراوانی را برای این کشور به ارمغان می آورد، در ادامه به مهمترین آنها اشاره می کنیم.
ایجاد ثبات و همچنین امنیت سياسی بالاتر، بهره گیری از پتانسیل های موثر اتحادیه در پیشبرد سیاستهای منطقه ای و بین المللی موجود ، برخورداری از تعادل در جهت کاهش قدرت نظامیان، افزایش اعتماد اکثر سرمایه گذاران خارجی، بالا رفتن قدرت چانه زنی در ارتباطات بین المللی، تقویت کارایی بخشهای خصوصی، کاهش نرخ بیکاران و تورم و بالا رفتن سطح زندگی مردم.
علاوه بر آن دسترسی به تریبون های متنوع از قبیل پارلمان اروپا، شورای اروپا و ارکان دیگر اصلی و فرعی اتحادیه را به گونه دائمی تأمین خواهد کرد و فرصتی را در اختیار این کشور قرار می دهد که بتواند بد گمانی های مختلف را از میان ببرد، برای مثال در مقابل سیاستهای یونان موضع خود را تشریح و تقویت نماید.
می توان گفت پذیرش ترکیه در اتحادیه اروپا به مسئله دموکراسی در ترکیه کمک خواهد کرد و در ضمن برای سکولارها عضویت کشورشان در این اتحادیه باعث اطمینان خاطر می شود که دین و سیاست در ترکیه از یکدیگر جدا می باشد.
بر اساس آمار و همچنین تخمین های موجود، عضویت در اتحادیه اروپا، تجارت دو جانبه کشور ترکیه را تا 40 درصد بالا می برد.
در این بین با توجه به مواردی که در بالا اشاره شد و شرایط کنونی کشور ترکیه بر اثر زلزله دلخراش چند روز گذشته، جان بسیاری از مردمان این کشور از دست رفته و این حادثه زخمیان و خسارات زیادی به جا گذاشته است. می توان ادعا کرد که حضور این کشور در اتحادیه اروپا با تکیه بر نگرش دولتمداران ترکیه که بر اساس سلامت جان و روان مردم این کشور می باشد، نقطه ی عطفی در حل این بحران می باشد. در ادامه مطلب به مختصر گزارشی از ایجاد این سانحه و شرح همدلی اتحادیه اروپا در این مورد می پردازیم.
نخست وزیر تركیه رجب طیب اردوغان، در دیدار سال گذشته خود از آلمان بیان کرد که اتحادیه اروپایی یك كانون مسیحی نمی باشد و بلكه می توان آن را مجموعه سیاسی از ارزش های مشترك دانست.
کشور تركیه با پیوستن به این اتحادیه قدم مهمی را در منع جدایی فرهنگی و سیاسی برداشته است و در راه ایجاد صلح، پایداری و امنیت در سرتاسر اروپا كمك های موثری می باشد. می توان بیان داشت که یكی از فواید و پیامدهای مثبت در سطح جهانی و منطقه ای كه عضویت تركیه در اتحادیه اروپایی داشته است این بوده كه تركیه از نظر اقتصادی توانسته به افزایش سطح اقتصاد اروپا در دنیا کمک کند، اگرچه اقتصاد تركیه دچار كسری و همچنین نبود توازن شده است اما كشور تركیه پهناور است و منابع و نیروی كار جوان و آموزش دیده بسیاری دارد.
جمعیت حدود ۷۰ میلیونی کشور تركیه و دورنمای افزایش قدرت خرید این کشور، قابلیت هایی یك بازار خوب برای استفاده اروپا را خواهد داشت. همسایه گی این كشور با دریای سیاه، اژه، مدیترانه و داشتن دو تنگه مهم بسفر و داردانل، دلیلی می باشد که كالاهای مصرفی اروپا از این طریق به منطقه ارسال شود.
همچنین نرخ تولید ناخالص درون تركیه برای كشوری با جمعیت حدودی ۷۰ میلیون نفر جمعیت، در حد متعادل می باشد.
ترکیه علاوه بر «دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل» از اتحادیه اروپا نیز در قالب «مکانیسم حفاظت مدنی اتحادیه اروپا» درخواست کمک و یاری کرده است. به این صورت، بعد از گذشت چند ساعت پس از وقوع اولین زمین‌لرزه در این کشور، ۱۵ تیم جستجو از ۱۳ کشور به مکان حادثه اعزام شده اند.
با توجه به اینکه كميسيون اتحاديه اروپا نیز با دولت تركيه در تماس می باشد و نيازها و همچنین تمامی خواسته‌های آنها را به كشورهای عضو انتقال میدهد و در مقابل به آنکارا نیز اعلام خواهد کرد كه چه نوع كمك‌هایی در دسترس می باشد.
به بیان ینس لرکه، سخنگوی دفتر هماهنگی امور بشردوستانه سازمان ملل، یکی از چالش‌های مهم اکنون، ایجاد هماهنگی بین تیم‌های جستجو و نجاتی میباشد که به ترکیه اعزام شدهاند. برای موفقیت در انجام این امر، دفتر او در ارتباط نزدیکی با دفتر وزارت خارجه ترکیه فعالیت خواهد کرد تا به این ترتیب اطمینان ایجاد شود که اشخاص مناسبی در مکان‌های مناسب قرار دارند.
کمک‌های ارسال شده نیز باید از نظر «درجۀ اهمیت» دسته‌بندی گردد. چراکه امکان دارد کمک‌هایی که فوراً مورد نیاز نباشند فضای فعالیت‌ها را مشغول کنند و سرعت حرکت امدادگران را در روزهای اول امدادرسانی که از اهمیت بالایی برخوردار است، کاهش دهند. بنابراین ضروری می باشد که این نوع کمک‌ها در جای مناسبی ذخیره گردد.
در این بین پس از وقوع حادثه زلزله در ترکیه، توبیاس بیلستروم، وزیر امور خارجه کشور سوئد که ریاست دوره‌ای اتحادیه اروپا را بر عهده خواهد داشت، در پیامی آمادگی اتحادیه اروپا را برای کمک به ترکیه و کشورهای همسایه آسیب دیده اعلام کرده است.
وزیر خارجه سوئد ضمن اعلام همدردی با زلزله‌زدگان ترکیه بیان داشت که آمار بالای تلفات و همچنین کشته شدن افراد در پی ایجاد زمین‌لرزه شدید در کشور ترکیه و همچنین کشور همسایه سوریه، من را عمیقاً متاسف نموده است. با توجه به اینکه سوئد به عنوان رئیس شورای اتحادیه اروپا از وزارت‌خارجه ترکیه و نیز سوریه خواسته است تا برای کنترل بحران ایجاد شده از تلاش‌های اتحادیه اروپا در جهت کمک، بهرمند شوند و با آن در ارتباط تنگاتنگ و هماهنگ باشند.
در این بین «آتونیو تاجانی» معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه ایتالیا همچنین در صفحات مجازی خود اعلام داشت که رم برای اعزام امدادگران برای پاکسازی آوارهای پس از زمین لرزه و همچنین امدادگران به ترکیه آمادگی کامل دارد.
وی در ادامه بیان کرد که در گفت‌وگوی تلفنی که با مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه با ابراز همبستگی با وی و مردم ترکیه، از او خواسته شده است تا از خدمات دفاع مدنی ایتالیا برای عبور از این فاجعه بوجود آمده، استفاده نماید.
همچنین «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو نیز در تماس تلفنی که با رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور کشور ترکیه و مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه این کشور داشته است، آمادگی ناتو برای کمک به ترکیه را اعلام نموده است.
با توجه به اینکه این زمین لرزه مرگبار به شدت ۷.۷ ریشتر در نزدیکی مرز ترکیه و سوریه به وقوع پیوسته است و تاکنون تلفات جانی و همچنین مالی بسیاری ایجاد شده است. کمیسر مدیریت بحران اتحادیه اروپا اعلام نموده است که تعداد کشورهای اروپایی که تیم های امدادی به ترکیه اعزام خواهند کرد هم اکنون به ۲۳ کشور رسیده است.
به گزارش «آناتولی» « یانیز لیناریچ» کمیسر اداره بحران اتحادیه اروپا روز چهارشنبه در بیانیه ای مطبوعاتی گفت که آمار کمک ها به سرعت در حال تغییر است و این نشان دهنده همبستگی با ترکیه است. در این بین 23 کشور اروپایی نیز اقداماتی را جهت اعزام 36 تیم جست‌وجو و نجات و تیم پزشکی به کشور ترکیه در قالب مکانیسم حمایت مدنی اتحادیه اروپا انجام خواهند داد.
این تیم ها از 1500 پرسنل و همچنین 100 سگ امدادگر تشکیل شده است که علاوه بر اعزام تیم های حمایت مدنی با هماهنگی ریاست مدیریت حوادث و نیز فوریت های ترکیه (آفاد) خواهد بود.
