در ابتدا می توان گفت دلایل بزرگداشت نوروز در کشورهای مختلف، متفاوت است. در برخی جوامع، نوروز به عنوان ابتدای آفرینش زمین، بعضی دیگر به عنوان روزی که حضرت نوح پیامبر بر روی زمین گام گذاشتد، برخی روز آفرینش بشریت و برخی دیگر نوروز به عنوان روزی که بهار آغاز می شود، گرامی می دارند.
در زمان امپراتوری عثمانی نوروز با مراسم و آداب متفاوتی جشن گرفته می شد. به گفته منابع تاریخی در زمان نوروز در اغلب کاخ امیران عثمانی معجون هایی به نام نوروزیه با ۴۰ ادویه متنوع تهیه و به مردم داده می شد. در بعضی سالها نیز شیرینی هایی با رنگ بندی قرمز که بر روی آنها پودر طلا می پاشیدند در بین مردم پخش می شد.
بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی و تاسیس جمهوری ترکیه، عید نوروز با دلایل مختلفی مانند دلایل سیاسی اهمیت سابق خود را نیز از دست داد؛ ولی در برخی مناطق ترکیه به خصوص در شهرهایی که کردها در آنها سکونت دارند، مردم با برپایی جشن این سنت دیرینه را ادامه داده اند.
در ابتدای دهه ۱۹۹۰ میلادی عید نوروز به عنوان سمبل مقاومت بصورت منفی در بین کردهای ترکیه شناخته شده بود که به همین علت همه ساله در عید نوروز در مناطقی که کردنشین هستند، تظاهرات اعتراض آمیز و درگیری بین نیروهای دولتی و مخالفین کُرد صورت میگرفت و این مساله در طول سالها به صورت یک مسئله جدی برای دولت آنکارا بود.
دولت نیز در آن سالها، قبل از نوروز ممنوعیت هایی را در مناطق مختلف اعمال میکرد و تا سالها ناظرانی از اتحادیه اروپا جهت نظارت بر تنش های نیروهای دولتی و اشخاصی که نورروز را گرامی می داشتند و جشن برپا می کردند به مناطق کرد نشین اعزام می شدند.
به صورت کلی نوروز از دیرباز در کشورهای همسایه ی ایران نیز بسیار اهمیت داشته است. در واقع، سال نو برای ما ایرانیان و کشورهای اطراف که در گذشته نیز جز قلمرو ایران به شمار می آمدند، اهمیت زیادی داشته است. مردم هر منطقه دلیل خاصی جهت شادی و نشاط در عید نوروز خواهند داشت. سال نو در ترکیه نیز با آداب و رسوم خاصی برگزار می شود.
تقویم رسمی در این کشور مطابق با تقویم میلادی در نظر گرفته شده است. درواقع، سال نو در کشور ترکیه، همان سال نو میلادی می باشد و مردم ترکیه برای سال نو میلادی تدارکات زیادی می بینند. تعطیلات، سفر، مهمانی و دورهمیهای سال نو، تخفیفات گسترده در اغلب فروشگاهها و علاوه بر آن مرتب کردن منزل و تهیه شیرینی و در نظر گرفتن هدایای سال نو از کارهای رایجی می باشد که جهت استقبال از سال نو توسط مردمان این کشور انجام می گیرد.
ترکیه به عنوان یکی از همسایگان ایران است که نزدیکی این کشور به ایران باعث شده که برخی از آداب و رسوم ایرانیان به مردم این منطقه منتقل شود. نوروز برای مردم ترک زبان در سراسر دنیا، رویدادی لذت بخش می باشد. در واقع، برای استقبال از این رویداد خاص، مردم مقدماتی را فراهم خواهند کرد. همچنین مردم ترکیه، در تاریخ 22 مارس و 23 مارس، جهت جشن گرفتن نوروز آمادگی پیدا می کنند.
در ترکیه، نوروز به اسم سلطان نوروز یا نوروز سلطان معروف است. مردم هر شهر و منطقه از ترکیه، با توجه به آداب و رسوم خودشان جهت استقبال از سال نو و نوروز اقدام خواهند کرد. در ادامه آداب و رسوم سال نو در کشور ترکیه را بررسی خواهیم کرد.
مردم هر شهر، با توجه به آموزههایی که از پیشینیان خود به دست آورده اند به گونهای خاص جهت شروع نوروز آماده خواهند شد.
ساکنین روستاهای مالاتیا، نوروز را به عنوان عید و همچنین جشنی از پایان زمستان قلمداد می کنند. در غازی آنتپ نوروز به عنوان سلطان نوروز معروف است. اهالی این منطقه نوروز را دختری جوان می شناسند که 21 مارس به شرق مهاجرت خواهد کرد.
عدهای نیز، نوروز را به شکل درویشی شناخته اند که توانایی پرواز دارد و در 21 مارس پرواز خواهد کرد. اهالی آغری همچنین، در تاریخ 21 مارس مصادف با جشن نوروز، فالگوش شده تا با گوش دادن و شنیدن صحبتهایی که از این کار ایجاد می شود، فال خودشان را تفسیر نمایند و بدانند که نیتشان برآورده شده است یا خیر.
جالب است بدانید، در سمت و سوی گیره سون نیز، نوروز را با نام مارت بوزومو معرفی می کنند. در چنین روزی با جمع آوری آب از مناطق همجوار و همچنین ریختن آن بر روی حیواناتشان، این روز را با ایجاد خیر و برکت می گذرانند.
مردم ادرنه نیز، با توجه به رسمی مشابه با چهارشنبه سوری ما ایرانیان، حصیرهای قدیمی را آتش می زنند و از روی آن می پرند. در این آیین، هنگام پریدن از روی آتش جهت خانواده و اطرافیان آرزوی سلامتی و دوری از بلا می کنند.
همانطور که گفته شد، نوروز، جشن باستانی ایرانیان به حساب می آید، مردم برخی روستاها و شهرهای ترکیه نیز آن را جشن می گیرند. مهمترین رویداد این مراسم، روشن کردن آتش، رقص و پایکوبی درکنار آن می باشد. مردم مناطق مختلف با روشن کردن آتش و همچنین پذیرایی از عزیزانشان، نوروز را جشن خواهند گرفت.
مردم ساکن در دیاربکر، شانلی اورفا، ماراش و مرسین اهالی مناطق شرقی ترکیه همچون آغری، ایغدیر، قارص و آرداهان، برای نوروز اهمیت بالایی قائل هستند.
مردم شهرهای بزرگتری همانند استانبول، آنکارا، ازمیر، آدانا نیز، در با تخفیفات و ایجاد کمپینهای جالب، مردم را تشویق به خرید می کنند و همچنین با برگزاری برنامههای شاد، کنسرت، طبخ و پخش شیرینی در خیابانها، نوروز را جشن می گیرند.
تعطیلات نوروز در ترکیه چندان طولانی نمی باشد. اما در همین زمان کم نیز، افرادی که عقاید مذهبی قوی دارند، برای زیارت از اماکن مذهبی و بر مزار رفتگانشان می روند. عدهای نیز با پخت غذا و شیرینی و پخش نمودن آن در شهر و در بین محرومان، کار خیر مختص به این روز را انجام می دهند. رقص و پایکوبی و دورهم جمع شدن نیز، از ملزمات این جشن به حساب می آید، که در بسیاری از مناطق رایج است.
ترکیه یکی از کشورهای همسایه و نیز همجوار ایران می باشد. آب و هوای ترکیه کمی از ایران سردتر و همچنین بارانیتر است. به همین خاطر میتوان گفت که سفرهای نوروزی به کشور ترکیه، ایده خوبی به حساب می آیند. زیرا سرمای هوا در مقایسه با زمستان بسیار کمتر می باشد و آب و هوایی مطلوبی دارد. اما درنظر داشته باشید که همراه داشتن لباسهای گرم در این تعطیلات و نوروز ترکیه، ضروری است.
همانطور که در ابتدای مقاله نیز اشاره شد، ترکیه علاقهمند به پیوستن به اتحادیه اروپا می باشد و از دیرباز تقویم رسمی ترکیه مطابق با تقویم میلادی تنظیم شده است و سال نو میلادی به عنوان سال نو رسمی معرفی شده است.
تعطیلات نوروز در کشور ترکیه به صورت رسمی برقرار نمی شود. ولی جهت اهالی مناطق کرد نشین این کشور، تعطیلی یک الی دو روزه در 21 مارس را به عنوان تعطیلات نوروز در نظر می گیرند. اما برای مردم سایر مناطق مختلف ترکیه، تعطیلی نوروزی برقرار نیست.